Heb je een conflict met de overheid en zoek je een manier om dat op te lossen? Mediation in het bestuursrecht biedt jou de kans om samen met de betrokken instantie in gesprek te gaan en tot een oplossing te komen, zonder dat je de rechter hoeft in te schakelen. Op deze website vertellen we je wat mediation inhoudt, wanneer je het kunt inzetten, wat de voordelen zijn en hoe zo’n traject verloopt. Ook lees je hoe je tarieven van mediators in het bestuursrecht vergelijkt.
Wat houdt mediation in het bestuursrecht in?
Mediation in het bestuursrecht is een manier om samen met de overheid tot een oplossing te komen voor een conflict. Hiermee voorkom je een gang naar de rechter. Met hulp van een onafhankelijke mediator ga je in gesprek met de betrokken overheidsinstantie. Samen zoek je naar een oplossing die voor beide partijen werkt. Door te kiezen voor mediation voorkom je vaak lange gerechtelijke procedures en kun je de relatie met de overheidsinstantie verbeteren.
Ook interessant: Wat is mediation?
Wanneer kan ik een bestuursrechtmediator inschakelen?
Heb je een conflict met de overheid en wil je liever samen tot een oplossing komen dan direct naar de rechter stappen? Dan kan een bestuursrechtmediator je helpen. Mediation is geschikt als je in gesprek wilt blijven en bereid bent om samen naar een oplossing te zoeken. Vaak gaat het om situaties waarin je het niet eens bent met een besluit van een gemeente, provincie of een andere overheidsinstantie. Hieronder lees je in welke situaties mediation in het bestuursrecht vaak wordt ingezet.
Conflicten over omgevingsvergunningen
Een omgevingsvergunning kan over van alles gaan: bouwen, verbouwen, slopen of het veranderen van de bestemming van een gebouw. Soms krijg je als aanvrager geen toestemming, of heb je als buur bezwaar tegen een verleende vergunning. Dat kan veel spanning opleveren. In zulke situaties kan een mediator helpen om samen met de overheid of andere betrokkenen tot een oplossing te komen. Tijdens de gesprekken krijg je de ruimte om je zorgen en wensen te bespreken. Zo kun je vaak sneller tot een uitkomst komen waar alle partijen zich in kunnen vinden.
Problemen met handhavingsbesluiten
Een handhavingsbesluit kan veel invloed hebben, bijvoorbeeld als je een boete krijgt of iets moet aanpassen aan je woning of bedrijf. Als je het niet eens bent met zo’n besluit, kun je via mediation proberen samen met de overheid tot een oplossing te komen. In plaats van tegenover elkaar te staan in de rechtbank, ga je met hulp van een mediator in gesprek.
Bezwaar tegen gemeentelijke belastingen of heffingen
Ben je het niet eens met een aanslag gemeentelijke belastingen of een heffing, zoals de rioolheffing of afvalstoffenheffing? Dan kun je bezwaar maken. Soms loopt zo’n bezwaar vast en ontstaat er een conflict. In plaats van een formele procedure te volgen, kun je kiezen voor mediation. Samen met de gemeente en onder begeleiding van een mediator ga je in gesprek over de situatie.
Geschillen over uitkeringen of toeslagen
Heb je een conflict over een uitkering of een toeslag, bijvoorbeeld omdat je aanvraag is afgewezen of je een bedrag moet terugbetalen? Dat kan erg frustrerend zijn. In plaats van meteen een juridische procedure te starten, kun je kiezen voor mediation. Samen met de betrokken instantie zoek je onder begeleiding van een mediator naar een oplossing. Je krijgt de kans om jouw kant van het verhaal uit te leggen en er wordt gekeken naar wat er mogelijk is binnen de regels.
Conflicten bij planschade of nadeelcompensatie
Veranderingen in je omgeving, zoals een nieuw bestemmingsplan of werkzaamheden, kunnen ervoor zorgen dat je schade lijdt of inkomsten misloopt. Denk bijvoorbeeld aan een waardedaling van je woning. Als je hierover een vergoeding aanvraagt en daar een conflict over ontstaat, kan mediation uitkomst bieden. Samen met de overheid en onder begeleiding van een mediator bespreek je jouw situatie en de mogelijkheden voor een oplossing. Zo voorkom je een langdurige en vaak ingewikkelde juridische strijd.
Wanneer is mediation minder geschikt?
Mediation werkt goed als beide partijen openstaan voor overleg en bereid zijn om samen tot een oplossing te komen. Soms is dat helaas niet mogelijk. Bijvoorbeeld als het vertrouwen volledig is verdwenen, als een van de partijen helemaal niet wil meewerken, of als het conflict vooral om een principiële uitspraak draait. Ook als er sprake is van grote machtsverschillen die niet te overbruggen zijn, kan mediation lastig zijn. In zulke gevallen is een juridische procedure soms de betere weg.
Lees ook: Wat doet een mediator?
Wat zijn de voordelen van mediation in het bestuursrecht?
Kiezen voor mediation in het bestuursrecht brengt veel voordelen met zich mee. In plaats van een lange en vaak ingewikkelde juridische procedure, ga je samen in gesprek om tot een oplossing te komen. Mediation richt zich op samenwerking en biedt ruimte voor afspraken waar beide partijen achter staan. Hierdoor wordt vaak sneller een oplossing bereikt die beter aansluit bij jouw situatie. Hieronder lees je welke voordelen mediation in het bestuursrecht nog meer biedt.
Oorzaak van het conflict wordt aangepakt
In een juridische procedure draait het vaak vooral om het beoordelen van regels en wetten. Bij mediation ga je juist dieper in op wat er echt speelt. Je kijkt samen naar de onderliggende oorzaken van het conflict. Misschien gaat het niet alleen om een besluit, maar ook om misverstanden, gebrek aan communicatie of emoties. Door deze oorzaken bespreekbaar te maken, ontstaat er vaak meer begrip en ruimte voor een oplossing.
Breed inzetbaar bij uiteenlopende conflicten
Mediation in het bestuursrecht is geschikt voor allerlei soorten conflicten. Of je nu problemen hebt met een vergunning, een uitkering, een heffing of een ander besluit van de overheid: mediation kan bijna altijd worden ingezet. Het maakt niet uit om wat voor probleem het gaat; wanneer beide partijen bereid zijn om naar elkaar te luisteren, kan er in veel gevallen gebruik worden gemaakt van mediation.
Maatwerkoplossing
Een ander groot voordeel van mediation is dat je samen een oplossing kunt vinden die aansluit bij jouw situatie. In tegenstelling tot een uitspraak van de rechter, die vaak strikt binnen de regels blijft, biedt mediation ruimte voor maatwerk. Hierdoor voelt de oplossing vaak eerlijker en beter passend voor iedereen die betrokken is. Bovendien kunnen partijen creatiever denken en samen zoeken naar mogelijkheden die in een rechtszaak misschien helemaal niet aan bod zouden komen.
Snellere oplossing dan bij gang naar rechter
Een juridische procedure kan maanden of zelfs jaren duren, zeker als er hoger beroep volgt. Mediation gaat vaak veel sneller. Omdat je direct met elkaar in gesprek gaat en niet hoeft te wachten op een uitspraak, kan een conflict soms al binnen enkele gesprekken opgelost worden. Dit bespaart niet alleen veel tijd, maar zorgt er ook voor dat je sneller duidelijkheid hebt.
Goedkoper dan juridische procedure
Tot slot is mediation over het algemeen goedkoper dan een volledige juridische procedure. Je hoeft geen langdurige rechtszaak te betalen, en vaak zijn ook de kosten voor juridische bijstand lager. Bovendien deel je meestal de kosten van de mediator, waardoor een mediator financieel nog voordeliger is. Omdat mediation ook sneller gaat, lopen de kosten minder hoog op dan bij een lang proces.
Lees ook alles over soorten mediation.
Hoe ziet een mediationtraject in bestuursrecht eruit?
Kies je voor mediation in het bestuursrecht? Dan vraag je je misschien af hoe een mediationtraject eruitziet. Het traject begint vaak met een eerste verkenning om te kijken of mediation geschikt is. Daarna wordt alles netjes vastgelegd en ga je in gesprek. Tijdens het proces krijg je de ruimte om jouw standpunt en wensen naar voren te brengen. Hieronder lees je stap voor stap hoe een mediationtraject in het bestuursrecht meestal verloopt.
Uitnodiging voor mediation na geschiktheidsonderzoek
Voordat een mediationtraject begint, wordt eerst gekeken of mediation geschikt is voor jouw conflict. Dit heet het geschiktheidsonderzoek. Daarbij wordt onderzocht of beide partijen bereid zijn om met elkaar in gesprek te gaan en of het conflict zich leent voor mediation. Als dat het geval is, ontvang je een uitnodiging om deel te nemen. Mediation is altijd op vrijwillige basis: je bepaalt zelf of je meedoet.
Gesprekken met de mediator
Tijdens de gesprekken met de mediator krijgen beide partijen de ruimte om hun verhaal te vertellen. De mediator begeleidt het gesprek en zorgt ervoor dat iedereen wordt gehoord. Samen verkennen jullie de verschillende standpunten en zoeken jullie naar mogelijkheden voor een oplossing. Soms zijn één of twee gesprekken genoeg, soms zijn er meerdere bijeenkomsten nodig. Alles wat tijdens de gesprekken wordt besproken, blijft vertrouwelijk.
Mediator kiezen en mediationovereenkomst tekenen
Als beide partijen akkoord gaan met mediation, wordt er een mediator gekozen. Soms stelt de rechter een mediator voor, soms mogen partijen samen iemand uitkiezen. Daarna teken je een mediationovereenkomst. In deze overeenkomst staan afspraken over hoe het traject verloopt. Door het tekenen van deze overeenkomst spreken jij en de andere partij af dat jullie bereid zijn om samen naar een oplossing te zoeken.
Uitkomst mediation bestuursrecht
Een mediationtraject kan verschillende uitkomsten hebben. Soms bereiken partijen volledige overeenstemming en wordt er een afspraak vastgelegd waar iedereen tevreden mee is. Het kan ook gebeuren dat er slechts gedeeltelijke afspraken worden gemaakt en dat sommige punten blijven liggen. In dat geval kan het resterende deel alsnog via een juridische procedure worden opgelost. Lukt het niet om tot overeenstemming te komen, dan stopt de mediation en kunnen partijen alsnog de gewone juridische weg vervolgen. In alle gevallen blijft wat besproken is vertrouwelijk.
Hoe kies ik de beste mediator voor een conflict in het bestuursrecht?
Een goede mediator kan het verschil maken bij een conflict. Maar hoe weet je wie geschikt is voor jouw situatie? Het is belangrijk om goed te kijken naar de kennis en ervaring van de mediator. Niet elke mediator is namelijk bekend met de specifieke regels en procedures binnen het bestuursrecht. Daarnaast zijn er nog andere dingen waar je op kunt letten om zeker te weten dat je de juiste keuze maakt. Hieronder lees je waar je op moet letten bij het kiezen van de beste mediator voor jouw bestuursrechtelijke conflict.
Kies een mediator die is gespecialiseerd in bestuursrecht
Niet elke mediator is automatisch geschikt voor conflicten met de overheid. Bestuursrecht is een vak apart, met eigen regels en procedures. Daarom is het belangrijk om te kiezen voor een mediator die hier ervaring mee heeft. Een gespecialiseerde mediator begrijpt hoe overheden werken en weet welke mogelijkheden er zijn om samen tot een oplossing te komen.
Controleer of de mediator is aangesloten bij het MfN-register
Het MfN-register (Mediatorsfederatie Nederland) is dé standaard voor professionele mediators. Een mediator die hierin is geregistreerd, voldoet aan strenge kwaliteitseisen en volgt regelmatig trainingen. Zo weet je zeker dat je te maken hebt met iemand die deskundig en onafhankelijk werkt. Bovendien kun je bij een MfN-mediator rekenen op duidelijke afspraken over kosten, vertrouwelijkheid en de werkwijze. Controleer dus altijd of de mediator bij het MfN-register is aangesloten voordat je een keuze maakt.
Bekijk beoordelingen van anderen
Ervaringen van anderen kunnen je veel vertellen over een mediator. Kijk daarom of er beoordelingen of recensies beschikbaar zijn. Hoe ervaren anderen de gesprekken? Voelden zij zich gehoord en werden ze goed begeleid? Let ook op of de mediator goed communiceert en professioneel handelt. Positieve ervaringen geven je vertrouwen dat je te maken hebt met een goede mediator. Twijfel je? Vraag dan gerust om een kennismakingsgesprek, zodat je zelf kunt ervaren of het klikt.
Wat kost mediation bestuursrecht?
De kosten voor mediation in het bestuursrecht zijn afhankelijk van de mediator en de duur van het traject. Gemiddeld rekent een mediator ongeveer € 150,- per uur (exclusief btw). Deze kosten worden meestal gelijk verdeeld tussen de betrokken partijen. Heb je een laag inkomen? Dan kun je in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand, waarbij je slechts een eigen bijdrage betaalt. Daarnaast is er bij doorverwijzing vanuit de rechter een startbijdrage beschikbaar, waarbij de eerste 2,5 uur van de mediation gratis zijn. Het is verstandig om vooraf met de mediator duidelijke afspraken te maken over de kosten en eventuele vergoedingen. Lees hier meer over de kosten van mediation.
Kan ik een subsidie krijgen voor mediation bestuursrecht?
Als je inkomen en vermogen binnen bepaalde grenzen vallen, kom je mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand. In dat geval betaal je alleen een eigen bijdrage, die afhankelijk is van je financiële situatie. Daarnaast is er de startbijdrage: als je via de rechter naar mediation wordt verwezen, vergoedt de overheid de eerste 2,5 uur van de mediation. Dit geldt ook als je geen recht hebt op gesubsidieerde rechtsbijstand. Zo kun je zonder hoge kosten gebruikmaken van mediation. De mediator regelt de aanvraag voor subsidie bij de Raad voor Rechtsbijstand. Lees hier meer over gesubsidieerde mediation.
Vind een goede mediator die jou kan helpen!
Wil je graag mediation inzetten bij een conflict met de overheid? Via onze website kun je eenvoudig offertes opvragen van meerdere gespecialiseerde mediators. Zo kun je de tarieven rustig vergelijken en een keuze maken. Je zit nergens direct aan vast en krijgt de kans om een mediator te kiezen die jou echt verder kan helpen. Door meerdere opties naast elkaar te leggen, weet je zeker dat je niet te veel betaalt. Vraag jouw offertes aan en vind een geschikte mediator.